(Επειδή, ποτέ, δεν πήγαινα με κανενός το "ρεύμα". Σήμερα γιορτάζω την 21η Μαρτίου )
Κωνσταντίνος
Καβάφης
Όσο
Mπορείς.
Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την
ζωή σου όπως την θέλεις,
τούτο προσπάθησε τουλάχιστον
όσο μπορείς: μην την
εξευτελίζεις
μες στην πολλή συνάφεια του
κόσμου,
μες στες πολλές κινήσεις κι
ομιλίες.
Μην την εξευτελίζεις πηαίνοντάς
την,
γυρίζοντας συχνά κ’ εκθέτοντάς
την
στων σχέσεων και των
συναναστροφών
την καθημερινήν ανοησία,
ώς που να γίνει σα μια ξένη
φορτική.
Η Παγκόσμια Ημέρα
Ποίησης εορτάζεται κάθε χρόνο στις 21
Μαρτίου. Η αρχική έμπνευσή της ανήκει στον έλληνα ποιητή Μιχαήλ Μήτρα, ο οποίος το φθινόπωρο του
1997 πρότεινε στην Εταιρεία Συγγραφέων να υιοθετηθεί ο
εορτασμός της ποίησης στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες και να οριστεί
συγκεκριμένη μέρα γι' αυτό.
Γιάννης
Ρίτσος
Εἶναι
ὁρισμένοι
στίχοι
Εἶναι
ὁρισμένοι
στίχοι-κάποτε ὁλόκληρα ποιήματα-
ποὺ
μήτε ἐγὼ
δὲν ξέρω τί σημαίνουν. Αὐτὸ
ποὺ δὲν
ξέρω
ἀκόμη μὲ
κρατάει. Κι ἐσὺ
ἔχεις
δίκιο νὰ ρωτᾷς.
Μὴ
μὲ ρωτᾷς.
Δὲν
ξέρω σοῦ λέω.
Δυὸ
παράλληλα φῶτα ἀπ᾿
τὸ ἴδιο
κέντρο. Ὁ ἦχος
τοῦ νεροῦ
ποὺ
πέφτει τὸν χειμῶνα,
ἀπ᾿
τὸ ξεχειλισμένο λοῦκι
ἢ ὁ
ἦχος
μιᾶς σταγόνας καθὼς
πέφτει
ἀπό ῾να
τριαντάφυλλο στὸν ποτισμένο κῆπο
ἀργὰ-ἀργὰ
ἕνα
ἀνοιξιάτικο
ἀπόβραδο
σὰν
τὸν λυγμὸ
ἑνὸς
πουλιοῦ. Δὲν
ξέρω
τί σημαίνει αὐτὸς
ὁ
ἦχος-ὡστόσο
ἐγὼ
τὸν παραδέχομαι.
Τ᾿
ἄλλα
ποὺ ξέρω στὰ
ἐξηγῶ.
Δὲν τὸ
ἀμελῶ.
Ὅμως κι αὐτὰ
προσθέτουν στὴ ζωή μας. Κοιτοῦσα
ὅπως κοιμότανε, τὸ
γόνατό της νὰ γωνιάζει τὸ
σεντόνι-
Δὲν
ἦταν
μόνο ὁ ἔρωτας.
Αὐτὴ
ἡ
γωνία
εἶναι
ἡ
κορυφογραμμὴ τῆς
τρυφερότητας, καὶ τὸ
ἄρωμα
τοῦ
σεντονιοῦ, τοῦ
λευκοῦ καὶ
τῆς ἄνοιξης,
συμπλήρωναν
ἐκεῖνο
τὸ ἀνεξήγητο
ποὺ ζήτησα, ἄσκοπα
καὶ πάλι, νὰ
στὸ ἐξηγήσω.
Η εισήγησή του έφτασε
με επιστολή στα χέρια του ποιητή και μελετητή της ποίησης Κώστα Στεργιόπουλου, προέδρου τότε της Εταιρείας Συγγραφέων. Η
ποιήτρια Λύντια Στεφάνου πρότεινε ως
ημέρα εορτασμού την 21η Μαρτίου, την ημέρα της εαρινής ισημερίας, που συνδυάζει
το φως από τη μία και το σκοτάδι από την άλλη, όπως η ποίηση, που συνδυάζει το
φωτεινό της πρόσωπο της αισιοδοξίας με το σκοτεινό πρόσωπο του πένθους. Η πρώτη
Ημέρα Ποίησης γιορτάστηκε το 1998
στο παλιό ταχυδρομείο της πλατείας Κοτζιά.
Ετοιμάστηκε με ελάχιστα έξοδα και πολλή εθελοντική δουλειά, και είχε μεγάλη
επιτυχία.
Οδυσσέας Ελύτης
Από
το Άξιον Εστί:
Τη
γλώσσα μου έδωσαν ελληνική
Τὴ
γλῶσσα μοῦ
ἔδωσαν
ἑλληνική.
τὸ
σπίτι φτωχικὸ στὶς
ἀμμουδιὲς
τοῦ Ὁμήρου...
Μονάχη ἔγνοια
ἡ
γλῶσσα μου στὶς
ἀμμουδιὲς
τοῦ Ὁμήρου...
Ἐκεῖ
σπάροι καὶ πέρκες
ἀνεμόδαρτα ρήματα
ρεύματα πράσινα μὲς
στὰ γαλάζια
ὅσα εἶδα
στὰ σπλάχνα μου ν' ἀνάβουνε
σφουγγάρια, μέδουσες
μὲ
τὰ πρῶτα
λόγια τῶν Σειρήνων
ὄστρακα ρόδινα μὲ
τὰ πρῶτα
μαῦρα ρίγη...
Μονάχη ἔγνοια
ἡ
γλῶσσα μου, μὲ
τὰ πρῶτα
μαῦρα ρίγη...
Ἐκεῖ
ρόδια, κυδώνια
θεοὶ
μελαχροινοί, θεῖοι κ' ἐξάδελφοι
τὸ
λάδι ἀδειάζοντας μὲς
στὰ πελώρια κιούπια.
Καὶ
πνοὲς ἀπὸ
τὴ ρεμματιὰ
εὐωδιάζοντας
λυγαριὰ
καὶ σχῖνο
σπάρτο καὶ
πιπερόριζα
μὲ
τὰ πρῶτα
πιπίσματα τῶν σπίνων
ψαλμῳδίες
γλυκὲς μὲ
τὰ πρῶτα-πρῶτα
Δόξα Σοί...
Μονάχη ἔγνοια
ἡ
γλῶσσα μου, μὲ
τὰ πρῶτα-πρῶτα
Δόξα Σοί!..
Ἐκεῖ
δάφνες καὶ βάγια
θυμιατὸ
καὶ λιβάνισμα
τὶς
πάλες εὐλογώντας καὶ
τὰ καριοφίλια
στὸ
χῶμα τὸ
στρωμένο μὲ τ' ἀμπελομάντιλα,
κνῖσες,
τσουγκρίσματα
καὶ
Χριστὸς Ἀνέστη
μὲ
τὰ πρῶτα
σμπάρα τῶν Ἑλλήνων!
Ἀγάπες μυστικὲς
μὲ τὰ
πρῶτα λόγια του Ὕμνου...
Μονάχη ἔγνοια
ἡ
γλῶσσα μου, μὲ
τὰ πρῶτα
λόγια του "Υμνου.
Την επόμενη χρονιά ο
συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, πρέσβης
της Ελλάδας στην UNESCO, εισηγήθηκε
στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του
οργανισμού η 21η Μαρτίου να ανακηρυχθεί Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης, όπως η 21η
Ιουνίου είναι Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής. Οι Γάλλοι,
οι Ιταλοί, οι Τυνήσιοι και άλλοι πρέσβεις από χώρες της Μεσογείου υποστήριξαν την
εισήγηση και η ελληνική πρόταση υπερψηφίστηκε.
Τον Οκτώβριο του 1999, στη Γενική Διάσκεψη
της UNESCO στο Παρίσι, η 21η Μαρτίου
ανακηρύχθηκε Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης.
Το σκεπτικό της απόφασης ανέφερε: «Η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης θα ενισχύσει την
εικόνα της ποίησης στα ΜΜΕ, ούτως ώστε η ποίηση να μην θεωρείται πλέον άχρηστη
τέχνη αλλά μια τέχνη που βοηθά την κοινωνία να βρει και να ισχυροποιήσει την
ταυτότητά της. Οι πολύ δημοφιλείς ποιητικές αναγνώσεις μπορεί να συμβάλουν σε
μια επιστροφή στην προφορικότητα και στην κοινωνικοποίηση του ζωντανού θεάματος
και οι εορτασμοί μπορεί να αποτελέσουν αφορμή για την ενίσχυση των δεσμών της
ποίησης με τις άλλες τέχνες και τη φιλοσοφία, ώστε να επαναπροσδιοριστεί η φράση
του Ντελακρουά "Δεν υπάρχει τέχνη χωρίς ποίηση"».
Γιῶργος
Σεφέρης
Λίγο
ἀκόμα
Λίγο ἀκόμα
θὰ ἰδοῦμε
τὶς
ἀμυγδαλιὲς
ν᾿ ἀνθίζουν.
Λίγο ἀκόμα
θὰ ἰδοῦμε
τὰ
μάρμαρα νὰ λάμπουν,
νὰ
λάμπουν στὸν ἥλιο
κι ἡ
θάλασσα νὰ κυματίζει.
Λίγο ἀκόμα,
νὰ σηκωθοῦμε
λίγο ψηλότερα.
Εκείνη τη μέρα,
προγραμματίζονται ποιητικές εκδηλώσεις σε ολόκληρη την Ελλάδα. Το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου το 2011
είχε αφιέρωμα στον Οδυσσέα Ελύτη,
ενώ το 2012 στον Νικηφόρο Βρεττάκο. Εφέτος
ο Δήμος Θεσσαλονίκης με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης (21η
Μαρτίου) διοργανώνει την εκδήλωση με τίτλο «Το θέμα είναι τώρα τι λες» και παράλληλο αφιέρωμα στην ποίηση του Μανόλη Αναγνωστάκη.
Στην Κοζάνη φέτος, η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης
η οποία ως γιορτή λαμβάνει χώρα, χρόνια τώρα, στο ισόγειο του Λαογραφικού Μουσείου, θα έχει εφέτος ως
αντικείμενο διεξαγωγής:
Α. «Τα Αποκηρυγμένα» και τα «Φυλαγμένα στο αρχείο ποιήματα» του Κ. Π. Καβάφη (150 χρόνια από τη γέννηση
του) μια θεατρική επέμβαση του ΔΗΠΕΘΕ
Κοζάνης
Β. Ελεύθερη, ανάγνωση ποιημάτων από τους πολίτες καλής ποιητικής θελήσεως άνευ
προηγούμενης δηλώσεως ή συνεννοήσεως.
Γ. Μουσική (Δήμητρα Καραγιάννη, Φώτης Βακουφτσής)
Στόχος όλων αυτών των
εκδηλώσεων είναι η διάδοση της ποίησης στο ευρύ κοινό και οι νέοι ποιητές, με
διαφορετική αισθητική και γραφή, λαμβάνουν την αφορμή να παρουσιάσουν το έργο
τους, να ακουστούν.
Αυτή η μέρα είναι μια
ευκαιρία, μικροί και μεγάλοι, να διαβάσουν ποίηση και έτσι να γνωρίσουν
μεγάλους Έλληνες και ξένους ποιητές. Μπορεί να φαντάζει δύσκολο αλλά όχι
ακατόρθωτο! Δώστε στα παιδιά την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την τέχνη αυτή.
Αφήστε τις λέξεις να ξεπηδήσουν από τις σελίδες και να ταξιδέψουν στην καρδιά
και την ψυχή τους.
Εύη Γκάλαβου
Σχόλια